Душанбе. 20-уми март. ОИ «Азия-Плюс» - Имрӯз зимни суханронӣ дар мулоқот бо зиёиёни ҷумҳурӣ президенти Тоҷикистон Эмомалӣ Раҳмон зикр кард, ки соли равон аз қабули Қонуни забони Ҷумҳурии Тоҷикистон бист сол сипарӣ мешавад. Дар идомаи суханронӣ сарвари давлати Тоҷикистон чунин баён дошт:

«Ин санади ҳуқуқӣ, ки дар замони шӯравӣ бо дарназардошти воқеияти сиёсии он давра таҳия шуда буд, имрӯз ба ниёзҳои ҷомеаи мо пурра ҷавобгӯ нест ва кайҳост, ки зарурати пешниҳоди лоиҳаи нави он ба миён омадааст.

Бинобар ин, барои таҳияи лоиҳаи нави қонун гурӯҳи корӣ таъсис дода шудааст, ки он бояд дар асоси меъёрҳои таърихиву адабӣ, ниёзҳову таҳаввулоти ҷомеа ва бо дарназардошти манфиатҳои миллӣ лоиҳаи қонуни навро омода сохта, ба Ҳукумати Тоҷикистон пешниҳод намояд.

Набояд фаромӯш кард, ки забони тоҷикӣ дар мақоми забони давлатӣ имрӯз на танҳо дар коргузорӣ ва муоширати дохилӣ, балки дар робитаҳои хориҷии мо низ истифода мешавад. Бо ин забон санадҳои меъёрии ҳуқуқии байналмилалӣ ба имзо мерасанд, осори илмиву адабии халқҳои ҷаҳон тарҷума мешаванд. Аз ин рӯ, возеҳ аст, ки омӯзиши забони ниёгон бояд дуруст ба роҳ монда шавад.

Илова бар ин, дар радифи таълими забонҳои хориҷӣ бояд раванди омӯзиши хати ниёгон низ суръату сифати тоза пайдо намояд. Дар робита ба ин, ба Вазорати маориф ва муассисаҳои таҳсилоти олии кишвар зарур аст, ки доир ба густариши таълими хати ниёгон тадбирҳои муассир андешанд. Зиёиён низ вазифадоранд, ки дар ин кори хайр саҳмгузор бошанд.

Ҳадаф аз қабули қонуни нав, пеш аз ҳама, ҳифзи асолати забони то ҷ ик ӣ дар мақоми забони давлат ӣ , таъмини истифодаи фарогир ва густариши ҳама ҷ онибаи он дар тамоми соҳаҳои и ҷ тимо ӣ , иқтисод ӣ ва сиёсии кишвар мебошад, ки ин амр тақозои воқеияти замон аст.

Густариши забони то ҷ ик ӣ , таҳкими мақоми давлат ӣ ва тавсеаи доираи истифодаи он ҳамчунин зарурати таҳияи фарҳангномаҳои истилоҳоти соҳав ӣ ва луғати комили имлои забони то ҷ икиро талаб мекунад, ки ин кор аз ҷ ониби мутахассисон бо масъулияти бисёр ҷ идд ӣ бояд сурат гирад.

Дар назди Институти забон ва адабиёти ба номи Р ӯ дакии Академияи илмҳо вазифаи таълифи «Фарҳанги тафсирии мукаммали забони то ҷ ик ӣ » иборат аз 6 ҷ илд гузошта шудааст ва табъу нашри он дар зарфи 5 соли наздик бояд ба ан ҷ ом расад.

Соли 2011 ба зодр ӯ зи яке аз чунин фарзандони бузурги халқи то ҷ ик, муборизи матини роҳи сулҳ ва мунодии ваҳдату д ӯ стии халқҳои ҷ аҳон, Қаҳрамони То ҷ икистон Мирзо Турсунзода 100-сол пур мешавад.

Зодр ӯ зи ин устоди каломи бадеъро, ки дар Осиё ва Африқо ш ӯ ҳрати беандоза дорад, бояд сазовор ҷ ашн гирем.

Ба Комиссияи миллии Ҷ умҳурии То ҷ икистон оид ба корҳои ЮНЕСКО пешниҳод мешавад, ки барои ба феҳристи ҷ ашнҳои ин созмони бонуфуз ворид намудани 100-умин солгарди устод Мирзо Турсунзода тадбирҳо андешад.

  Ҳамчунин бо дарназардошти хизмати шоёни нависандагони забардаст Сотим Улуғзода ва Ҷ алол Икром ӣ дар рушди адабиёти муосири то ҷ ик, ки ҷ ашни садсолагии онҳо дар назар аст, Вазорати фарҳанг, Академияи илмҳо, Иттифоқи нависандагон, Дастгоҳи и ҷ роияи Президенти То ҷ икистон ва Ҳукумати шаҳри Душанбе дар бобати абад ӣ гардонидани хотираи онҳо бояд тадбирҳо андешанд.

Ба назари мо, ба Донишгоҳи забонҳо гузоштани номи Сотим Улуғзода, ки ҳамчун тар ҷ умони бузург низ ш ӯ ҳрат дорад ва ба номи Ҷ алол Икром ӣ гузоштани яке аз хиёбонҳои пойтахт мувофиқи мақсад мебошад».

Сарвари давлат ба аҳли зиё бо дархосте муроҷиат намуда, гуфт, «бешубҳа, дар китобхонаҳои шахсии шумо асарҳои зиёде маҳфузанд, ки истифода кардаед ва метавонед онҳоро ба хотири баҳрабардории дигарон ва ғизои маънавӣ гирифтани хусусан ҷавонон   ба китобхонаҳои оммавӣ, соҳавӣ ва муассисаҳои таълимии мамлакат тақдим намоед.

Ин кори хайри шумо ба рушди донишу маърифат дар ҷомеа мусоидат менамояд ва дар натиҷа ҳама бурд хоҳанд кард. Умедворам, ки ин даъват мавриди дастгирии ҳамаҷонибаи шумо қарор хоҳад гирифт».