Дафтари ниҳодҳои демократӣ ва ҳуқуқи инсони Созмони амният ва ҳамкорӣ дар Аврупо (ДНДҲИ/САҲА) пас аз қариб се моҳ дар бораи интихоботи парлумонии рӯзи 1 март дар Тоҷикистон гузориш нашр кард.

Бино ба маълумоти Радиои Озодӣ, нозирон навиштаанд, интихоботи порлумонӣ дар як муҳите баргузор шуд, ки “нақзи пайвастаи ҳуқуқи сиёсӣ ва озодиҳои бунёдӣ, фазое барои мубоҳисаҳои гуногунандеши сиёсӣ нагузошт ва мухолифони аслӣ аз саҳнаи сиёсӣ ронда шуданд.”

Ёдрас мекунем, ки рӯзи 1 март дар Тоҷикистон интихоботи парлумонӣ доир гардида, аз рӯйи натиҷаҳои он Ҳизби халқии демократии Тоҷикистон ба касби 50,4%, Ҳизби ислоҳоти иқтисодӣ - 16,6%, Ҳизби аграрӣ - 16,5%, Ҳизби сотсиалистӣ - 5,1% ва Ҳизби демократи Тоҷикистон - 5,1%-и овозҳои интихобкунандагон даст ёфтанд.

Ҳизби коммунист (3,1%) ва Ҳизби сотсиал-демократии Тоҷикистон (0,32%) садди 5%-иро нагузашта, тибқи рӯйхати ҳизбӣ ба курсиҳои вакилӣ соҳиб шуда натавонистанд.

Ҳайати нозирони САҲА қайд мекунанд, ки барои дарёфти курсиҳои палатаи поёнии порлумони Тоҷикистон беш аз 230 нафар номзад сабти ном шуда, Ҳизби сотсиал-демократ, ягона ҳизби мухолифи давлат, фақати 0.32 дар сад раъйи мардумро ба даст овард ва ба порлумон роҳ наёфт.

“Мунтақидони ҳукумат мегӯянд, аҳзобе, ки роҳ ёфтанд, ё дастнигари ҳукумат ҳастанд, ё худи ҳукумат онҳоро таъсис додааст, ки вонамуд созад, дар Тоҷикистон бисёрҳизбӣ ва «гуногунандешӣ» вуҷуд дорад”, - омадааст дар гузориш.

Гуфта мешавад, дар интихобот аз ҳисоби 63 курсии Маҷлиси намояндагон 47 курсиро Ҳизби халқии демократӣ ба раҳбарии раиси ҷумҳур Эмомалӣ Раҳмон аз они худ карда, бақияро ба гуфтаи мухолифону мунтақидони давлат «ба ҳизбҳои дигар ҳадя карданд».

Дар гузориш омадааст: «Ҳеҷ гуна мубоҳисаҳои сиёсӣ байни номзадҳо набуд, матбуот ҳам барномаҳои онҳоро арзёбӣ накард. Расонаҳои хусусӣ фақат ба иттилооти хабаргузории давлатӣ такя мекарданд ва инъикоси фаъолиятҳои раиси ҷумҳур дар телевизион зиёд буд».

Ба ҳукумати Тоҷикистон тавсия дода шудааст, ки барои баргузори интихоботи демократӣ ва одилона, қонунҳои интихоботиро ба меъёрҳои байналмилалӣ мутобиқ сохта, ба кори хабарнигорон мудохила накунад.

“Натиҷаҳои раъйдиҳӣ дар ҳавзаҳоро шаффоф ва саривақт нашр кунад ва ба раъйдиҳӣ аз номи хонавода, пур кардани қуттиҳо иҷоза надиҳад. Таҷрибае, ки дар интихоботи имсола ҳам дар бисёре аз ноҳияҳо такрор шуд”, - қайд мешавад дар гузориш.

Нозирони САҲА гуфтаанд, ки то кунун ҳеҷ яке аз интихоботҳои порлумонӣ ва президентии Тоҷикистон озоду одилона ва мутобиқ ба меъёрҳои байналмилалӣ сурат нагирифтааст.