Зиёда аз 431 ҳазор кӯдак (яъне ҳар як кӯдаки сеюм) дар синни то панҷсолагӣ дар Тоҷикистон ғизои пурра ва гуногунро, ки барои афзоиш ва рушди хубтарин зарур аст, истеъмол намекунад.
Дар ин бора дар гузориши ЮНИСЕФ бо номи «Камбуди ғизо дар кӯдакон: Норасоии ғизо дар кӯдакӣ» маълумот дода мешавад.
Ин вазъият хатари инкишофи лоғарӣ (харобӣ)-и хатарноки марбут ба серӣ хӯрок нахӯрданро 50% зиёд мекунад.
“Ин аз нишондиҳандаи миёнаи ҷаҳонӣ баландтар аст, ки 1 нафар аз 4 кӯдакро ташкил медиҳад. Кӯдаконе, ки аз ҳашт гурӯҳи муайяншудаи маҳсулоти ғизоӣ на бештар аз дутоашро истеъмол мекунанд, дар ҳолати норасоии шадиди ғизо барои кӯдакон қарор доранд», - шарҳ медиҳанд муаллифони гузориш.
Дар гузориш оқибатҳо ва сабабҳои норасоии ғизо миёни кӯдакон дар тақрибан 100 кишвари ҷаҳон мавриди таҳлил қарор гирифта, гурӯҳҳои гуногун аз лиҳози сатҳи даромад баррасӣ мешаванд.
Меъёрҳои норасоии шадиди хӯрок
Кӯдаконе, ки аз ҳашт гурӯҳи муайяншудаи маҳсулоти ғизоӣ на бештар аз дутоашро истеъмол мекунанд, дар ҳолати норасоии шадиди ғизо барои кӯдакон қарор доранд
Ин кӯдакон витаминҳо ва минералҳои заруриро, ки барои саломатӣ ва рушди онҳо бисёр муҳим аст, гирифта наметавонанд.
Омилҳои иҷтимоиву иқтисодӣ ва оқибатҳои пандемия
Муаллифони гузориш зикр мекунанд, ки кишварҳо то ҳол ба рафъи оқибатҳои иҷтимоиву иқтисодии пандемияи COVID-19 машғуланд.
Афзоиши нобаробарӣ, низоъҳо ва буҳрони иқлим ба болоравии рекордии нархи маҳсулоти ғизоӣ ва арзиши зиндагӣ оварда расонданд. Ин омилҳо вазъиятро бадтар намуда, дастрасӣ ба ғизои пурраву комилро барои бисёре аз оилаҳо боз ҳам душвортар мегардонанд.
Сабабҳои буҳрони глобалии норасии ғизо дар кӯдакон
Буҳрони норасоии ғизо дар кӯдакон дар саросари ҷаҳон бо чанд омилҳои калидӣ ба вуҷуд омадааст:
Системаҳои нокомили ғизоӣ: Онҳо кӯдаконро бо маҳсулоти хӯроквории серғизо, бехатар ва дастрас таъмин намекунанд.
Маҳдудиятҳои молиявӣ: Бисёре аз оилаҳо ба харидани маҳсулоти хӯроквории серғизо имкон надоранд.
Таҷрибаи нодурусти ғизодиҳӣ: Волидайн аксар вақт дар бораи ғизодиҳии дурусти кӯдакон дониши кофӣ надоранд.
Паҳнкунии маҳсулоти носолим: Дар бисёр кишварҳо ба волидайн маҳсулоти арзону камғизо, аз ҷумла маҳсулоти ултракоркардшуда ва нӯшокиҳои ширинкарда пешниҳод мекунанд. Ин маҳсулот вариантҳои бештар солимро аз ғизои кӯдакон берун мекунанд.
Ивази хӯроквории серғизо бо алтернативаҳои носолим:
Гуфта мешавад, ҳиссаи кӯдакони хурдсол, ки дар шароити норасоӣ аз хӯрок зиндагӣ дошта, маҳсулоти ултракоркардшуда ва нӯшокиҳои дорои миқдори зиёди қанд истеъмол мекунанда, боиси нигаронӣ мебошад.
Ин маҳсулот хӯроквории серғизо ва солимро иваз карда, истеъмол ва вазъи умумии солимии онҳоро боз ҳам бадтар мекунад.
Дар Telegram, Facebook ва Instagram бо мо бимонед.